การพิจารณาเลือกซื้อ 'ทับทิม'
การพิจารณาเลือกซื้อทับทิม

1. สี

เป็นหลักสำคัญ เนื่องจากบุคคล แต่ละคนมีความนิยม ชมชอบ สีแตกต่างกันไป บ้างชอบสีเข้ม บ้างชอบสีอ่อน บ้างชอบสีสด บ้างชอบสีขรีม บ้างชอบสีหวาน เปรียบเหมือน กับการเลือกซื้อ ผ้าตัดเสื้อนั้นแหละ ขึ้นอยู่กับรสนิยม ของแต่ละคน แต่สีของทับทิม ที่จัดว่ามีราคา คุณค่าสูงก็คือ สีแดงบริสุทธิ์ หรืออาจจะ เป็นสีแดง ที่มีม่วงปนน้อยมาก และจะต้องเป็นสีแดง ที่มีความเข้มสูงคือ แดงโชติช่วง ต้องไม่เป็นสีแดงคล้ำ มองดูดำ ถ้าแดงมีส้มปน ราคาจะตกลง และราคาจะตกลงไปอีก ถ้ามีสีม่วงปนมาก ทับทิมสีที่ราคาถูกที่สุด คือแดงอมน้ำตาล หรือแดงดำคล้ำ โทนสีของทับทิม ที่ดีคือสว่างปานกลาง หรือมืดปานกลาง ไม่ดำมืด หรือสว่าง จนเกินไป และมีเข้ม ของสีแดงสูง ราคาจะลดลง ถ้าสีในทับทิม ไม่สม่ำเสมอ

2. มลทิน ตำหนิ

จะหาทับทิมที่ใส ไร้มลทินเลย ย่อมยาก ส่วนใหญ่แล้ว จะมีรอยแตก ร่องรอยขุ่นมัว พร่า ฝ้า และมลทินแร่ ชนิดอื่นๆ หรือมลทิน ของไหลพบอยู่เสมอ และอาจจะมองเห็นได้ ด้วยตาเปล่า ถึงแม้ทับทิม ที่มองดูใสไร้มลทิน ด้วยตาเปล่า เมื่อใช้แว่นขยาย 10 เท่าส่องดู ก็จะมองเห็น มลทินเสมอ ทับทิมที่มีมลทิน เล็กน้อยแต่สีสวยมาก จะมีราคามากกว่าทับทิม ที่ค่อนข้างใส แต่ไม่สวย

3. การเจียระไน

มีความสำคัญ ต่อความสวยงามมาก หากเจียระไน โดยมีส่วนก้นพลอย ลึกเกินไป จะทำให้ทับทิม ดูมืดทึบ หากก้นพลอยตื้นเกินไป จะทำให้แสงรั่วออก หรือส่องผ่านก้นพลอยขึ้นมา ทำให้ไม่มีน้ำไฟประกาย การเจียระไนที่ไม่ดี มีผลต่อสี ความแวววาว และราคาอีกด้วย นอกจากนี้ ให้ดูฝีมือการเจียระไน ด้วยว่า เรียบร้อยขนาดไหน เหลี่ยมคมชัดหรือไม่ นอกจากนี้ การเจียระไน ทับทิมให้มี สัดส่วนถูกต้อง ยังไม่เพียงพอ ที่จะดึงเอาความสวยงาม ออกมาให้เห็น เด่นชัด จุดใหญ่ที่ จะต้องระวังก็คือ ให้มีการวางตัว ของโต๊ะหน้า ของพลอยให้ถูกต้อง ซึ่งจะทำให้ ได้พลอยสีสวยที่สุด ในทับทิมนั้น มีการหักเห ของแสงสองทิศทาง ให้สีต่างกันคือ แดง - ม่วง และ แดง - ส้ม เนื่องจากสีแดง มีม่วงปนเล็กน้อยคือ สีที่ดีที่ต้องการที่สุด ดังนั้นจะต้องเจียระไน ให้ทางด้านหน้า ของทับทิมให้สี แดง - ม่วง ปรากฏ ส่วนสีแดง - ส้ม จะปรากฏในทิศทางด้านข้าง ซึ่งมองไม่เห็น ถ้าทับทิมสีสวย มลทินน้อย ขนาดใหญ่ แต่การเจียระไน ไม่ดีก็ควรจะ ยอมเสียน้ำหนัก เจียระไนใหม่ เพราะถึงจะได้ ทับทิมเม็ดขนาดเล็กลง แต่ก็จะได้ราคาดีกว่า เม็ดใหญ่ซึ่งไม่สวย จำไว้ว่าความงดงาม ของทับทิม จะไม่ปรากฏ ให้เห็นหาก ไม่มีการเจียระไนที่ดี

ควรซื้อทับทิมแบบไหน ?

แน่นอนที่สุด ทุกคนจะต้องคิดว่า ควรจะซื้อขนาดไหน ควรจะจ่ายเงินเท่าไร จึงจะคุ้มค่า ถ้ามีเงินน้อย ให้เลิกคิดอยากได้ ทับทิมขนาดใหญ่ น้ำงามเลิศ ขนาด 3 กะรัตขึ้นไป ยิ่งมีความสวยงามมาก ราคาต่อกะรัต จะเพิ่มขึ้นตาม อย่างน่าอัศจรรย์ ทับทิมขนาดใหญ่ คุณภาพดีเยี่ยม จะมีราคาสูงกว่าเพชร ในขนาด และคุณภาพ เดียวกันเสียอีก อาจกล่าวได้ว่า ทับทิมคุณภาพดีเลิศ จัดเป็นอัญมณีที่ราคา แพงที่สุดในโลกเลยก็ว่าได้ เนื่องจากราคา ของทับทิม มีช่วงกว้างมาก และไม่มีตัวกำหนด ที่แน่นอน ดังนั้น การจะเลือกซื้อ หาทับทิมมาใช้ ให้กำลังพอเหมาะ ควรเลือกขนาด ต่ำกว่า 2 กะรัตลงมา ทับทิมขนาด 1 กะรัต สีสวย มลทินน้อย ราคาประมาณ 90,000 - 120,000 บาท ส่วนทับทิมสีพอใช้ได้ มลทินน้อยราคาประมาณ 27,500 - 90,000 บาท สำหรับทับทิมสี ไม่ดีนัก มลทินมากหน่อย ราคาประมาณ 3 - 4 พันบาทเท่านั้น สำหรับทับทิมสีไม่สวย มลทินมากเห็นชัด ราคาแค่ 1,000 - 2,000 บาทเท่านั้น ดังนั้นทับทิมสีสวย พอประมาณ มลทินมีบ้าง คุณภาพปานกลาง ราคาต่อกะรัต ประมาณ 20,000 ถึง 30,000 บาท ขึ้นไปเหมาะต่อ การซื้อหามาใช้ ทับทิมที่มีความงาม เป็นเลิศ ราคาเป็นแสน หรือล้านบาท ขึ้นไปก็มี (ราคาจาก Gemworld Pricing Guide , Jewellers Directory 1991 / 1992)

ข้อควรระวังในการเลือกซื้อ

1. อย่าดูสีของทับทิม ภายใต้ไฟสีเหลือง หรือไฟจากหลอดมีไส้ (incandescent light) เพราะจะทำให้พลอย ดูสีแดงสวย ให้ใช้แสงธรรมชาติ หรือแสงผสม ระหว่างไฟนีออน และไฟเหลือง

2. ไม่ต้องสนใจว่า เป็นทับทิมจากแหล่งไหน ให้เลือกสีที่ถูกใจ มีโทนสีปานกลาง ไม่เข้มหรืออ่อนเกินไป ไม่ดำคล้ำมืดเกินไป และให้มองดูแล้วมีน้ำ มีความสุกใส ประกาย

3. เวลาซื้อให้ระวังข้อผิดพลาด เกี่ยวกับการเลือกซื้อ ผิดชนิด เพราะอาจเข้าใจผิด ถูกหลอกขาย โกเมนสปิเนลแดง ทัวร์มาลีนแดง ในนามของทับทิมได้เพราะพลอยเหล่านี้ ถ้ามีการเจียระไนที่ดี จะมีลักษณะคล้ายทับทิม คุณภาพปานกลาง

4. ให้ระวังทับทิมสังเคราะห์ หากทับทิมนั้น ใสสะอาดมาก จนผิดสังเกต ให้ผู้ชำนาญ ตรวจสอบให้ก่อน ตัดสินใจซื้อ รวมทั้งให้ระวัง ทับทิมประกบด้วย

5. อย่าคิดเอาเองว่าทับทิม ที่อยู่ในตัวเรือนที่สวยงาม จะต้องเป็นของแท้ เสมอไป ให้ตรวจสอบ ให้รอบคอบก่อน ตัดสินใจซื้อ นอกจากนี้ ยังมีทับทิมสาแหรก ซื้อขายกันในตลาดด้วย การเลือกซื้อ ให้สังเกตดูสี เช่นเดียวกับ ทับทิมธรรมดา และให้ดูว่าความสมบูรณ์ ของขาดาวมีครบ มีความแหลมคม วางอยู่กลางพลอย และมีการกลิ้งไปมา ของดาวอย่างงดงาม หรือไม่ ทับทิมสาแหรก จะไม่โปร่งใส เหมือนทับทิม ที่เจียระไนแบบเหลี่ยม เพราะมีมลทิน คล้ายเข็มอยู่มากมาย ซึ่งเรียกว่า "ไหม" ไหมจะทำให้ทับทิม มีสีเทาเพิ่มขึ้น และสว่างขึ้น นอกจากนี้ ให้สนใจส่วนสัด ของการเจียระไน เป็นกรณีพิเศษ ในการเลือกซื้อ ทับทิมสาแหรก เนื่องจากทับทิมสาแหรก มักจะมีการเจียระไน ให้ก้นพลอยมีความหนามาก เพื่อรักษาน้ำหนัก ทำให้ไม่ได้ประโยชน์ เพราะไม่ได้ เพิ่มความสวยงาม ขึ้นมาเลย ทับทิมสาแหรก ที่โปร่งใส และมีขาดาว เด่นชัดสวยงาม จะมีราคาดีกว่าทับทิม ที่มีความมัวหมอง และให้ระวังทับทิมสาแหรก สังเคราะห์ด้วย สังเกตได้ง่ายคือ ขาของดาว จะคมชัดเกินความจำเป็น ลักษณะของดาว ดูเหมือนลอยขึ้นมา จากเนื้อพลอย

(จาก Rock-Hut information)